Αρτηριακή Υπέρταση ονομάζεται η νόσος στην οποία η πίεση του αίματος στις αρτηρίες του σώματός μας είναι σταθερά μεγαλύτερη από τις επιθυμητές τιμές
Στις περισσότερες περιπτώσεις Υπέρτασης δεν βρίσκεται συγκεκριμένο αίτιο που την προκαλεί. Τότε η κατάσταση ονομάζεται “Ιδιοπαθής ή Πρωτοπαθής Αρτηριακή Υπέρταση” και αντιπροσωπεύει το 95% των περιπτώσεων! Σε μόλις 5% των περιπτώσεων Υπέρτασης ανακαλύπτουμε το αίτιο που την προκαλεί (συνήθως είναι κάποιο ορμονικό πρόβλημα) και τότε η κατάσταση ονομάζεται “Δευτεροπαθής Αρτηριακή Υπέρταση”.
Η Αρτηριακή Πίεση περιγράφεται με δύο τιμές:
#Συστολική Πίεση (αναφέρεται και ως “μεγάλη πίεση”): Είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών
οφειλόμενη στην σύσπαση της καρδιάς.
#Διαστολική Πίεση (αναφέρεται και ως “μικρή πίεση”): Είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών
όσο η καρδιά είναι σε ηρεμία (ανάμεσα σε δύο συσπάσεις).
Οι πιέσεις μετρώνται σε χιλιοστά της στήλης υδραργύρου (mmHg) ή σε εκατοστά της στήλης υδραργύρου (cmHg)
όπως συνηθίζεται στον ελληνικό χώρο.
Αν κάποια από τις δύο τιμές βρίσκεται πάνω από τα επιθυμητά όρια, τότε η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως Υπέρταση,
ανεξάρτητα από το αν η άλλη τιμή είναι φυσιολογική. Συνήθως μεγαλύτερη βαρύτητα δίνεται στην Συστολική (‘’μεγάλη’’) πίεση, η οποία αυξάνει με την ηλικία, ενώ αντίθετα οι τιμές της Διαστολικής(‘’μικρής’’) πίεσης είναι χαμηλές στα μεγαλύτερα άτομα.
Η σταθερά αυξημένη Αρτηριακή Πίεση μπορεί μακροχρονίως να προκαλέσει μεγάλη επιβάρυνση
της καρδιάς και βλάβες στα αγγεία των οργάνων του σώματος. Ως συνέπειες αυτών των ζημιών μπορούν να εκδηλωθούν
παθήσεις της καρδιάς (καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσος), του εγκεφάλου (αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο),
των νεφρών (νεφρική ανεπάρκεια), των ματιών (αμφιβλητροειδοπάθεια) και των αγγείων (ανευρύσματα).
Tο τελικό αποτέλεσμα της σταθερά αυξημένης Αρτηριακής Πίεσης είναι η μείωση στο προσδόκιμο αλλά και στην ποιότητα ζωής.
Το πιο σημαντικό βήμα για τη ρύθμιση της Αρτηειακής Πίεσης είναι η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και διατροφής.
Λέγοντας υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής ουσιαστικά εννοούμε αυτό που κανονικά θα έπρεπε να ακολουθεί κάθε άνθρωπος μιας και περιλαμβάνει:
-Υγιεινή διατροφή: Ελαττωμένη κατανάλωση αλατιού και ισορροπημένη πρόσληψη από όλες τις κατηγορίες τροφίμων, με έμφαση στα λαχανικά, προσεκτική λήψη υδατανθράκων και
με μέτρο κατανάλωση κρεάτος και λιπαρών - παχυντικών τροφών.
- Σωματική άσκηση: Η καθημερινή ολιγόωρη άσκηση έχει ευεργετικές ιδιότητες στην καρδιά και τα αγγεία.
- Διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους: Η παχυσαρκία δυσκολεύει την ρύθμιση της Αρτηριακής Πίεσης και πολλαπλασιάζει τις επιβαρύνσεις στην καρδιά και τα αγγεία.
- Αποφυγή καπνίσματος: Η νικοτίνη του τσιγάρου δυσκολεύει την ρύθμιση της Αρτηριακής Πίεσης και πολλαπλασιάζει τις επιβαρύνσεις στην καρδιά και τα αγγεία.
- Χάπια: Κυκλοφορούν πολλές ομάδες φαρμάκων που βοηθούν τον οργανισμό σου να ρυθμίσει την Αρτηριακή Πίεση.
Μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν 2, 3 ή και περισσότερα φάρμακα από διαφορετικές κατηγορίες προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι.
Η στενή συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό είναι απαραίτητη προκειμένου να βρεθεί ο πιο αποτελεσματικός και ασφαλής συνδυασμός αντιϋπερτασικών φαρμάκων.
Η λήψη φαρμάκων για την Αρτηριακή Υπέρταση συμπληρώνει τον υγιεινό τρόπο ζωής και διατροφής, δεν τον αντικαθιστά!
Κάθε οργανισμός είναι ιδιαίτερος γι’ αυτό και το θεραπευτικό σχήμα φαρμάκων για την Υπέρταση διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Καθορισμό ατομικών στόχων Αρτηριακής Πίεσης και τακτικό αυτοέλεγχο (συχνές μετρήσεις) με φορητά πιεσόμετρα. Με τις τακτικές μετρήσεις ελέγχουμε της αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής θεραπείας και προλαβαίνουμε τις επιπτώσεις από τις πολύ υψηλές τιμές αρτηριακής πίεσης.
Συμμόρφωση στις οδηγίες σχετικά με τον υγιεινό τρόπο ζωής, τήρηση του διαιτολογίου και σωστή εφαρμογή της φαρμακευτικής αγωγής.
Τακτικές επισκέψεις στον θεράποντα ιατρό και προληπτικοί ιατρικοί έλεγχοι προκειμένου να εντοπισθούν έγκαιρα σε αρχικό στάδιο οι πιθανές επιπλοκές της Αρτηειακής Υπέρτασης και έτσι να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικότερα
1. Η αρτηριακή πίεση είναι σε αποδεκτά επίπεδα (βλέπε τον παρακάτω πίνακα)
2. Δεν υπάρχουν επιπλοκές της Αρτηριακής Υπέρτασης
3. Δεν καταγράφονται πολύ χαμηλές αρτηριακών πιέσεων (υπόταση), ούτε μεγάλες διακυμάνσεις από ημέρα σε ημέρα.
4. Το σωματικό βάρος διατηρείται σε κανονικά επίπεδα.
5. Δεν εκδηλώνονται ανεπιθύμητες ενέργειες των αντιϋπερτασικών φαρμάκων.
Οι μετρήσεις πρέπει να γίνονται σε καθιστή θέση, μετά από τουλάχιστον 5 λεπτά ανάπαυσης. Καλό είναι να μην έχει προηγηθεί καφές ή τσιγάρο. Σε περίπτωση εκνευρισμού, έντασης ή μεγάλης σωματικής προσπάθειας η αρτηριακή πίεση πρέπει να μετράται μόλις αποκατασταθεί σχετική ηρεμία.
Η αρτηριακή πίεση μεταβάλλεται διαρκώς μέσα στην ημέρα και επηρεάζεται από το είδος και την ένταση της δραστηριότητάς μας αλλά και από το ημερήσιο πρόγραμμα φαρμάκων. Για αυτούς τους λόγους, οι μετρήσεις είναι χρήσιμο να γίνονται συχνά και σε διαφορετικές ώρες της ημέρας.
Ο γιατρός μπορεί να καθορίσει την απαιτούμενη συχνότητα και τις ώρες των μετρήσεων για την κάθε περίπτωση. Καλό είναι οι μετρήσεις να καταγράφονται και να προσκομίζονται σε κάθε επίσκεψη στον γιατρό.
Η αρρύθμιστη Αρτηριακή Υπέρταση έχει ως αποτέλεσμα μετά από χρόνια την πρόκληση βλαβών στο τοίχωμα των μικρών και μεγάλων αγγείων όλου του σώματος. Έτσι, αν η αρτηριακή πίεση παραμένει συνεχώς σε υψηλά επίπεδα μπορούν να εμφανισθούν ζημιές σε διάφορα όργανα, όπως στην καρδιά, στους νεφρούς, στα μάτια και στον εγκέφαλο.
Παράλληλα όμως από την ρύθμιση του Σακχαρώδη Δαβήτη, θα πρέπει:
1. Να αντιμετωπίζονται παράλληλα όλες οι συνυπάρχουσες καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στα τοιχώματα των αγγείων (σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία, υψηλή χοληστερίνη, κάπνισμα).
2. Να πραγματοποιούνται σε τακτική βάση οι συνιστώμενοι προληπτικοί ιατρικοί έλεγχοι προκειμένου να εντοπισθούν έγκαιρα σε αρχικό στάδιο και έτσι να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικότερα οι πιθανές βλάβες
στα ευαίσθητα όργανα του σώματός.
- Τακτική παρακολούθηση του σακχάρου
- Φαρμακευτική αντιμετώπιση
- Διαιτητική αγωγή
- Τακτική παρακολούθηση του βάρους
- Εφαρμογή κατάλληλης δίαιτας απώλειας των περιττών κιλών
- Σωματική άσκηση
- Μέτρηση της χοληστερίνης, της LDL χοληστερόλης, της HDL χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων τουλάχιστον κάθε χρόνο.
- Αντιμετώπιση των παθολογικών τιμών με δίαιτα και φάρμακα