Προληπτική Ιατρική ονομάζεται το σύνολο των ιατρικών μέτρων που λαμβάνονται για την αποτροπή εκδήλωσης μιας νόσου.
Κάθε χρόνο καταγράφονται τεράστιοι αριθμοί θανάτων από παθολογικές καταστάσεις που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Απώλειες ανθρώπων από καρδιαγγειακά νοσήματα, αναπνευστικές παθήσεις, ατυχήματα και λοιμώξεις ανήκουν ανάμεσα σε αυτές τις περιπτώσεις.
Ήδη από την εποχή της Ιπποκράτειας ιατρικής στην αρχαιότητα είχε αναγνωρισθεί η αξία κι ο σημαντικός ρόλος της πρόληψης στον τομέα της ανθρώπινης υγείας κι ευεξίας.
Εξατομικευμένοι κλινικοί κι εργαστηριακοί έλεγχοι σε ασυμπτωματικά άτομα για την πρώιμη διάγνωση και έγκαιρη αντιμετώπιση παθολογικών καταστάσεων, όπως:
- Μέτρηση αρτηριακής πίεσης
- Προσδιορισμοί σακχάρου, χοληστερίνης, τριγλυκεριδίων
- Κολονοσκόπηση, Τεστ Παπανικολάου, μαστογραφία
Στοχεύουν στην ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού μέσω της δημιουργίας αντισωμάτων έναντι ιών και μικροβίων
Ενημέρωση σχετικά με τους κινδύνους και τους τρόπους αντιμετώπισης βλαπτικών καταστάσεων και συνηθειών, όπως:
- Κάπνισμα
- Παχυσαρκία
Εκπαίδευση σχετικά με τα οφέλη της υγιεινής διατροφής και της τακτικής σωματικής άσκησης
- Προσδιορισμός κινδύνων: Λαμβάνονται υπ'όψιν το κληρονομικό ιστορικό, το ατομικό αναμνηστικό, περιβαλλοντικοί κι επαγγελματικοί παράγοντες, η τρέχουσα κλινική κατάσταση και τα αποτελέσματα εργαστηριακών εξετάσεων
- Καθορισμός στόχων: Επισημαίνονται τα όρια πέρα από τα οποία οι κίνδυνοι για την ατομική υγεία διογκώνονται σημαντικά
- Προσδιορισμός βημάτων επίτευξης των στόχων: Καταστρώνεται εξατομικευμένο πλάνο μείωσης έως εξάλειψης των ατομικών κινδύνων
- Παρακολούθηση: Καθορίζεται ο τρόπος ιατρικής επίβλεψης και η συχνότητα των ιατρικών επισκέψεων
Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν.
Ιπποκράτης, 460-370 π.Χ., Πατέρας της Ιατρικής